[ Pobierz całość w formacie PDF ]

Assurbanipalowi. Cyrus II, słusznie zwany "Wielkim", chyba już od chwili
koronacji w 559 r. p.n.e. był zdecydowany
zrzucić zwierzchnictwo medyjskie i wystąpić przeciwko Astyagesowi, który
był zresztą jego dziadkiem ze strony matki.
Najpierw jednak zjednoczył pod swoją władzą wiele plemion perskich i
irańskich, nawiązał stosunki dyplomatyczne z
Babilonią, a potem dopiero otwarcie wystąpił przeciwko Astyagesowi. Z tej
trudnej walki Cyrus wyszedł zwycięsko i w 550
r. p.n.e. Persja wchłonęła państwo medyjskie.
Następnie, uśpiwszy czujność Babilonu, Cyrus zaatakował Lidię. Nie
rozstrzygnięta bitwa rozegrała się w 547 r.
p.n.e. nad graniczną rzeką Halys. Ponieważ w tym czasie kończyła się
właśnie dogodna pora do prowadzenia kampanii
wojennych, Krezus, król Lidyjczyków, wycofał się do Sardes i rozpuścił
swoje wojska. Cyrus tymczasem ruszył za
wycofującymi się Lidyjczykami i w 546 r. p.n.e. zdobył ich stolicę oraz
wziął do niewoli samego Krezusa. Po tym
zwycięstwie wojska perskie ruszyły na podbój greckich kolonii na
zachodnim wybrzeżu Azji Mniejszej.
Kolejnym celem Persów był Babilon. Cyrus potrafił tak umiejętnie
wykorzystać niepopularność króla
babilońskiego Nabonida, zaniedbującego sprawy lokalne i tradycyjną
religię, że atak zakończył się nieoczekiwanie łatwym
sukcesem. Ku zadowoleniu Drugiego Izajasza i innych poddanych Nabonida,
Cyrus wkroczył w końcu lata 539 r. p.n.e. do
Babilonu i ogłosił manifest, podkreślając, że jest prawowitym władcą
Mezopotamii, tolerancyjnie nastawionym wobec
innych religii.
Zwycięska armia perska doszła aż do granic Egiptu. Ale dalszą część
rządów Cyrusa wypełniły walki na
wschodnich rubieżach państwa, które i w przyszłości będą tak często
absorbowały siły Persji. Tu, w rejonie rzek Oksos i
Jaksartes (Amu-darii i Syr-darii), Cyrus stracił życie w 529 r. p.n.e.
Następcy Cyrusa: Kambyzes, Dariusz I i Kserkses I
Kambyzes II (529-522 p.n.e.) chyba bez kłopotów objął tron po swoim ojcu,
Cyrusie Wielkim. W 525 r. rozpoczął
realizację od dawna już opracowanych planów najazdu na Egipt. Przy pomocy
Arabów przekroczył niebezpieczny,
pustynny Synaj i w bitwie pod Peluzjum pokonał faraona Psametycha IlI, od
niedawna zasiadającego na egipskim tronie.
Po tym zwycięstwie Kambyzes bez trudu zajął Memfis. W 522 r. doszła go
wieść o przewrocie w Persji, dokonanym przez
jego rodzonego brata, Bardiję, lub przez samozwańca Gaumatę (jeśli bowiem
dać wiarę inskrypcji Dariusza, to Kambyzes
zamordował brata, zanim wyruszył na Egipt). Podczas pośpiesznego powrotu
Kambyzes stracił życie w niewyjaśnionych
okolicznościach, być może sam sobie zadał śmiertelną ranę w jakimś
wypadku. Dowództwo nad armią przejął Dariusz,
wywodzący się z bocznej linii Achemenidów. Zdławił on rebelię i to w taki
sposób, by samemu odnieść z tego korzyści.
O tych wydarzeniach i o swoim dojściu do tronu opowiada Dariusz w słynnym
napisie na skale w Behistunie,
opodal dzisiejszego Kermanszachu. Obwieścił w tej inskrypcji, że władzę
objął na mocy prawa naturalnego, jako wnuk
Teispesa. Wydaje się jednakże, iż tron zawdzięczał raczej temu, że miał
pod swoimi rozkazami zasadniczą część armii
perskiej i przewodził tej części arystokracji, która była wrogo
nastawiona wobec rebelii.
Ponad rok zabrały mu wysiłki zmierzające do przywrócenia pokoju (522-521
p.n.e.), albowiem do buntu
przyłączyło się wiele krain wchodzących w skład imperium perskiego.
Dariusz osiągnął ostatecznie zwycięstwo dzięki
umiejętnemu łączeniu rozsądnej łagodności, bezlitosnej przemocy i
przemyślanej taktyki oraz dzięki konsekwencji w
dążeniu do celu. Gdy uporał się ze sprawami wewnętrznymi, ruszył na
podbój nowych krain. W rezultacie wypraw na
wschód znaczna część północnych Indii została przyłączona do Persji. W
516 r. Dariusz przekroczył Hellespont i ruszył na
Scytów, osiadłych na północ od Morza Czarnego; celem tej wyprawy było
przerwanie dostaw zboża do Grecji. 1 chociaż
Persowie zostali zmuszeni do odwrotu, to jednak zachowali przyczółek w
Europie.
Ich dalszą ekspansję powstrzymało na pewien czas powstanie Jonów, które
wybuchło w 500 r. p.n.e. Skromnej [ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

forum-gsm.htw.pl